Κύριλλος Λούκαρης, Οικουμενικός Πατριάρχης. Γράφει σε επιστολή του απαντώντας στην κατηγορία «Λατίνων» σχετικά με την «έλλειψη σοφίας» των Ελλήνων, γύρω στο 1620.

«Πως η ανατολική εκκλησία και όλον το γένος των Ελλήνων είναι κακά καταστρεμμένον, τούτο δεν το αρνούμεθα. […] Όσον πως δεν έχομεν σοφίαν και μαθήματα, αλήθεια είναι. […] Αν [όμως] είχε βασιλεύσει ο Τούρκος εις την Φραγγίαν δέκα χρόνους, χριστιανούς εκεί δεν θα εύρισκες(!). Και εις την Ελλάδα τώρα διακόσιους χρόνους ευρίσκεται. Και κακοπαθούσιν οι άνθρωποι και βασανίζονται δια να στέκουν εις την πίστιν τους, και λάμπει η πίστις του Χριστού. […] Και σεις μου λέγετε πως δεν έχομεν σοφίαν;»

Δηλαδή:

Απευθυνόμενος ο πατριάρχης στους Ευρωπαίους, τους αναφέρει πως, ναι, δεν είναι καθόλου παράξενο που εμείς «οι Έλληνες» δεν έχουμε σοφία. Γιατί είναι αληθινό θαύμα και μόνο που υπάρχουμε. Διότι, όπως χαρακτηριστικά τους λέει, αν είχατε κι εσείς τους Τούρκους όχι πολλά, μόνον δέκα χρόνια πάνω απ’ το κεφάλι σας, δεν θα είχε μείνει στην Δύση ούτε ένας χριστιανός. Και εμείς τους έχουμε, εδώ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, διακόσια χρόνια. Και όμως, ακόμη υπάρχουμε και παραμένουμε χριστιανοί, με όσα βάσανα και διωγμούς κι αν υποφέρουμε. Και τώρα έρχεστε εσείς, μετά από όλα αυτά, να μας πείτε ότι δεν έχουμε σοφία; Πώς θα μπορούσαμε να έχουμε σοφία, λέει ο πατριάρχης, μέσα σε τέτοια βαρβαρότητα που ζούμε, όταν οι χριστιανοί υποφέρουν και βασανίζονται τόσο άγρια για την πίστη τους;

Ιδού και η πηγή του αποσπάσματος, η οποία συμπεριλαμβάνεται και στο βιβλίο του Γ. Κεκαυμένου:

Α. Παπαδοπούλος-Κεραμεύς, Ιεροσολυμιτική Βιβλιοθήκη, τ. 2, εν Πετρουπόλει 1894, σσ. 513-514· Κ.Β. Σκουτέρης, Κείμενα του Νέου Ελληνισμού, Εκκλησιαστικαί Εκδόσεις Εθνικής Εκατονπεντηκοταετηρίδος 3, εν Αθήναις 1971, σσ. 63-64.

Leave a Reply